سارىالا قازدىڭ قاڭقىلى ەستىلدى
ءبىتىمى ۇيرەككە ۇقساس قاسيەتتى بۇل قۇس جازداي ءۇرجار، قاتىنسۋ، ەمىل وزەندەرىنىڭ سازداۋىت تۇسىن مەكەن ەتەدى.
كونەكوز قاريالار ونى يتالاقاز دەپ تە اتايتىن. ولاي دەيتىنى، اڭىز- اڭگىمەلەردە «سارىالا قاز جۇمىرتقاسىن ەلسىز بيىك توبەلەرگە، ايدالاداعى مازارلارعا سالادى. جۇمىرتقادان توستەرى قارا الا قۇماي تازى شىعادى. وسە كەلە شاپشاڭدىعىمەن، ەپتىلىگىمەن ەرەكشەلەنەدى» دەپ ايتىلاتىن.
راس، قۇماي قۋعان اڭ قاشىپ قۇتىلا الماسى انىق. اڭىز- ءاپساناعا سەنبەيىن دەسەڭ، ساۋىر- سايحاننىڭ ءبىر بيىگىندە كۇركەنىڭ كولەمىندەي يتالا قازدىڭ ۇياسى ءالى تۇر ەكەن.
تارباعاتاي قورىعىنىڭ اۋماعىنا قونعان سارىالا قاز قىستىڭ كۇنى ارىس وزەنىنىڭ سىردارياعا قوسىلاتىن ساعالارىن مەكەندەيدى. ادەتتە كۇن جىلىنا ءۇرجار وڭىرىنە كەلىپ قونادى. ولاردى ۇلتتىق پارك قىزمەتكەرلەرى ساناپ، جۋرنالعا تىركەپ وتىرادى. تىرشىلىكتەرىن بايقاپ، باقىلاپ قايتقان اڭشى- بيولوگ ەلەنا كراسون ۇشىپ- قونىپ جۇرگەن ادەمى قۇستاردى سۋرەتكە دە تۇسىرگەن.
ۇيرەك تۇقىمداس قۇس وزگەلەرگە ۇقسامايدى، ەرەكشە جاراتىلعان. دەنەسى قىزىل- سارى، باس جاعى اقشىلداۋ كەلەدى. قاناتتارىنىڭ ۇشى قارا. شاعىن كولشىكتەردە، سازداۋىت جەرلەردە دە كەزدەسەدى. ۇياسىن تۇلكى، قارساق، سۋىر سىندى اڭداردىڭ ىنىنە سالادى. بوس قالعان ءىن تابىلماسا، جارتاستىڭ قۋىسىن دا ورداسىنا اينالدىرىپ جىبەرەدى. ءبىر باسقاندا، 9-12 جۇمىرتقا باسادى ەكەن. جۇپتاسىپ ءومىر سۇرەتىندىكتەن، اتالىعى دا ۇيادان ۇزاپ كەتپەيدى. مامىردىڭ ورتاسىنا قاراي بالاپاندارى شىعىپ، تامىزعا قاراي قارا قاناتتانادى. شىعىستا كوبەيگەن قۇستار سالقىن تۇسە وڭتۇستىك وڭىرگە باعىت الادى.
مەرەي قاينار ۇلى
شىعىس قازاقستان وبلىسى، ءۇرجار اۋدانى