ادامزات تاريحىنداعى ەڭ قاتال 6 باسشى

None
None
نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - ءارقايسىمىز ومىرىمىزدە ونشا جاقسى ەمەس باستىقتارعا تاپ بولعان بولۋىمىز مۇمكىن.

ءوز ومىرىڭىزدەگى ەڭ جامان باستىقتى ەسىڭىزگە الىڭىز. ءسىز ونى «دۇنيە جۇزىندەگى ەڭ جەكسۇرىن باستىق» دەپ سيپاتتاعانىڭىز انىق. مىنا ماتەريالدى وقىپ شىعا سالىسىمەن، ءسىز قالاي قاتەلەسىپ جۇرگەنىڭىزدى تۇسىنەسىز.

قۇل يەلەنۋشىلىك زامانىنان كەيىنگى الەمدە كادىمگى «دۇنيەدەگى ەڭ جامان باستىق» ستەرەوتيپىن جاڭا دەڭگەيگە كوتەرە الاتىن باستىقتار كوپ بولدى. وسىلاردىڭ ءبىرىنىڭ قولاستىندا ىستەمەگەنىڭىزگە قۋانا بەرىڭىز...

دجوردج پۋلمان

بۇل كىم ەدى؟

ءسىز باسقا ادامدارعا، ولار ءسىز ءۇشىن كومپيۋتەرلىك ويىنداردى ويناپ بەرگەنى ءۇشىن، اقى تولەي الاتىنداي كوپ اقشاڭىز بولعانىن ەشقاشان ارمانداپ كورمەدىڭىز بە؟ دجوردج پۋلمان بولسا، The Sims ويىنىنىڭ جاندى نۇسقاسىن جاساپ شىعاردى.

ول نەگە جامان بولدى؟

ەگەر تاريحي تۇلعانى «ونەركاسىپشى» دەپ اتايتىن بولسا، وندا وعان جۇمىس ىستەۋدىڭ ونشا جاقسى بولماعانىن بىلدىرەدى. بۇل تەمىر جول ارقىلى بايىپ كەتكەن ونەركاسىپ يەسى دجوردج پۋلمانعا دا قاتىستى.

الايدا پۋلمان ءوزىنىڭ جۇمىسكەرلەرىنىڭ اكەسى بولعىسى كەلدى. زورلىق-زومبىلىق كورسەتۋگە بەيىم، وتە جامان، اراق ىشەتىن اكە بولعىسى كەلدى. وسى سەبەپتى ول ۇلكەن جەر تەلىمىن ساتىپ الىپ، ول جەرگە ءوزىنىڭ جۇمىسكەرلەرىنە ارنالعان قالا سالىپ بەردى. بۇلاي ەتۋىنىڭ ءمانى دە جوق ەمەس. باسقاشا ايتقاندا، بۇل بىرلىك سەزىمىن تۋدىراتىن. ەگەر وسى ءۇشىن جاۋاپتى ادام وسىنشا سۇمىراي بولماعاندا، بۇل ىسكە اسار دا ەدى.

پۋلماننىڭ قالاسى، كوپ ۋاقىت وتپەي جاتىپ-اق، كىشىگىرىم پاتشالىق- تۇرمەگە اينالىپ شىعا كەلدى. ول ەركىن باسپا سوزگە، قوعامدىق جيىندارعا نەمەسە بارلارعا تىيىم سالدى. ول ءوزىنىڭ ادامدارىن بارلىق ۇيلەرگە تازالاعى مەن مۇنتازداي بولىپ تۇرۋىن تەكسەرۋگە جىبەرە سالاتىن. پۋلماندىق تازالىق ستاندارتتارىنا ساي بولا الماعانداردىڭ بارىنە دۇنيە- مۇلكىن جيناۋعا 10 كۇن بەرىپ، سوسىن قۋىپ شىعاتىن.

ەگەر بۇنداي جاعداي بىرەۋگە ۇناماسا، ول جەردەن كەتىپ قالۋ وڭاي ەمەس ەدى. پۋلمان ءوزىنىڭ جۇمىسكەرلەرىنە ءوزى شىعاراتىن اقشا تولەي باستادى. ول اقشانى قالادا عانا جۇمساپ- جاراتۋعا بولاتىن جانە ناعىز اقشاعا الماستىرۋعا بولمايتىن. كومپانيانىڭ احۋالى ناشارلاپ، بارلىق جۇمىسكەرلەردىڭ جالاقىسىن ازايتىپ تاستاعان كەزدە جاعداي ۋشىعىپ كەتتى. ازايعان جالاقىنىنىڭ ورنىن تولتىرۋ ءۇشىن ۇيلەردى جالداۋ اقىسى مەن دۇكەندەردەگى باعالار سول كۇيىندە قالدى، بۇل جۇمىسكەرلەردى قاۋىپتى قارجىلىق وت پەن سۋ اراسىندا قالدىردى. ءورشي ءتۇسىپ، ەرەۋىلگە ۇلاسقان جاعداي باقىلاۋدان شىعىپ كەتىپ، وداق اسكەرىن پايدالانۋعا تۋرا كەلدى.

پۋلماننىڭ جۇمىسكەرلەرى مەن جاقىن تۋىستارى ونى ءيتتىڭ ەتىنەن جەك كورگەنى سونداي، ول قايتىس بولعان كەزدە وتباسى ونى، مۇردەسىن ەشكىم قازىپ الا الماۋى ءۇشىن، توننا- توننا بەتون باسىپ جاتقان ءوزى بولات پەن بەتوننان جاسالعان جەرتولەگە جەرلەدى.

دجون ەدگار گۋۆەر

بۇل كىم ەدى؟

دجون ەدگار گۋۆەر 1935 -جىل مەن 1972 -جىل ارالىعىندا ف ت ب جۇمىسىنىڭ ءار سەكۋندىن قۇر جىبەرمەيتىن ديرەكتورى بولدى. سونىڭ كەسىرىنەن فتب ديرەكتورى بولىپ قىزمەت ەتۋ مەرزىمى 10 جىلعا دەيىن بولىپ شەكتەلگەنى كەزدەيسوقتىق ەمەس.

ول نەگە جامان بولدى؟

الەم گۋۆەردىڭ قانشالىقتى جىندى بولعانىن ەشقاشان بىلە الماي وتەتىن شىعار. شپيوندىق قام- قارەكەت پەن سەنىڭ ولىمىڭنەن كەيىن جويىپ جىبەرىلۋى ءتيىس قۇپيا قۇجاتتارعا تولى بولمەلەرگە ماماندانعان ۇيىمداعى بەيسايلانبالى قىزمەتتىڭ ءمان-ماڭىزى دا وسىندا. قايتىس بولعان ساتىنەن باستاپ بۇل كىسى تۋرالى بىرىنەن ءبىرى وتەتىن كوپتەگەن وقيعالار ايتىلىپ ءجۇردى. ولاردىڭ ىشىندە قايسىسى اقيقات ەكەنىن ەشكىم بىلمەيدى، ءبىراق ول تۋرالى ايتاتىنداردىڭ بارلىعى ونى جاپپاي قارۋ قولدانۋدىڭ ءسال الدىندا تۇرعان ادام دەپ سيپاتتايدى.

ونىڭ ءبىر ءومىربايانىندا ول ف ت ب جۇمىس ىستەيتىندەردىڭ كەز كەلگەنىنە كەز كەلگەن ۋاقىتتا تەلەفون سوعىپ، ولارعا ءوزىنىڭ ۇيىندەگى ءبىر جۇمىستى ىستەپ قويۋدى، مىسالى كوككۇزەردى جوندەۋدى، تاپسىراتىنى ايتىلادى. ءبىر كۇنى ءوزىنىڭ اۋلاسىندا جۇرگەن ءبىر كىشكەنتاي اڭدى بايقاپ قالىپ، ونى جابايى اڭ اڭدىپ جۇرگەنىنە كامىل سەنىپ، ول اڭدى تەكسەرۋ ءۇشىن زەرتحاناعا اپارۋدى تالاپ ەتكەن. سودان كەيىن ول اۋلاسىنا تۇزاق قۇرعىزىپ قويىپ، وعان كورشىسىنىڭ مىسىعى ءتۇسىپ قالعان.

ول قىزمەت حاتتاردىڭ شەتىنە وقىپ شىعۋ مۇمكىن ەمەس ەسكەرتپەلەرىن شيمايلاپ جازعاندى ۇناتاتىن. ءبىر كۇنى ول پاراقتىڭ شەتىندە قالعان بوس ورىن وتە تار بولىپ جازىلعان، ەسكەرتپە جازۋ مۇمكىن ەمەس كىزمەتحاتتى الىپ، وندا «شەكارانى باقىلاڭىز» دەپ جازىپ قويىپتى. بۇل ءسوزدىڭ نەنى بىلدىرەتىنىن ەشكىم بىلمەدى، ءبىراق سۇراۋعا ەشقايسىسىنىڭ باتىلى بارمادى. وسى سەبەپتى بۇل جولداۋ شەكارا پاترۋلىنە، ول كانادالىق جانە مەكسيكالىق شەكارانى باقىلاۋى ءۇشىن، جىبەرىلدى. وسى كەزدە امەريكا كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ ليدەرى گەس حولدى قاماۋعا الدى. ءبىر اپتا وتكەن سوڭ «شەكارانى باقىلاڭىز» دەگەنى پاراق جيەگىندە كوبىرەك ورىن قالدىرىڭىز دەگەندى بىلدىرەتىنى انىقتالدى.

سونىمەن قاتار ونىڭ نيۋ ستيلىندە تۇسىرىلگەن فوتوسۋرەتتەر سالىنعان پاپكاسى دا بولدى. بۇل جالاڭاش تۇسكەن ەلەونورا رۋزۆەلتتىڭ سۋرەتتەرى بولاتىن. ءبىر كەرەگى بولىپ قالار دەگەن ويى.

ول ءوزىنىڭ اگەنتتەرىنىڭ ءار باسقان قادامىن اڭدىپ، ولاردىڭ قايدا تۇرۋى كەرەك ەكەنىن، قاي كلۋبتارعا بارۋ كەرەك ەكەنىن جانە قانداي كيىم كيۋ كەرەك ەكەنىن ايتىپ وتىراتىن دەيدى. ول ءتىپتى باستارى وعان وتە كىشكەنتاي بولىپ كورىنگەن اگەنتتەردى جۇمىستان شىعارىپ جىبەرەدى ەكەن.

الايدى گۋۆەر كەزىندەگى ءومىر ءاردايىم ادەتتەن تىس سۇيكىمدى بولعان جوق. ءبىر كۇنى مەلۆيس پەرۆيس امەريكا تاريحىنداعى ەڭ ءقاۋىپتى ءۇش گانگستەردى (نالسون بالاقايدى، سۇلۋ جىگىت فلويدتى جانە دجون ديلليندجەردى)، بۇل قۇرمەتتى گۋۆەرگە كورسەتپەي، ۇستاپ العانى ارقىلى گۋۆەردىڭ جىنىن كەلتىردى. گۋۆەر مەلۆين پەرۆيس ف ت ب- نان كەتىپ قالعانعا دەيىن ونىڭ ىعىرىن شىعاردى جانە ونى جاڭا جۇمىسقا تۇرعىزباۋعا تىرىسىپ باقتى.

گەنري كلەي فريك

بۇل كىم ەدى؟

گەنري كلەي فريك «Carnegie Steel Company» باسشىسى، سونىمەن بىرگە «امەريكادا جۇرتتىڭ ءبارى جەك كورەتىن ادام» اتاعىنىڭ مەنمەن يەگەرى بولدى.

ول نەگە جامان بولدى؟

1892 -جىلى بولاتتان جاسالسا، بارلىق نارسە تاماشا زاتتاي كورىنەتىنىن الەم تۇيسىنە باستادى. فريك باسشىلىق ەتىپ وتىرعان زاۋىتتاعى كاسىبي وداقتىڭ كەلىسىمشارتىنىڭ مەرزىمى اياقتالىپ كەلە جاتتى دا، ولار كەلىسىمشارتتى ۇزارتۋدى ءوتىنىپ، فريكتىڭ كابينەتىنە كەلدى. فريك تەمەكىسىن تارتىپ وتىرىپ، قاراما-قارسى - جالاقى مولشەرىن %22 كەمىتۋ ۇسىنىسىن ايتتى. كاسىبي وداق بۇنداي ۇسىنىستى قابىلداماي قويعاندا، فريك جۇمىسشىلاردى قاماپ، بۇكىل زاۋىتقا سنايپەرلىك مۇنارالار تۇرعىزدى، وعان قوسا قايناعان سۇيىقتىقتى اتقىلايتىن زەڭبىرەكتەردى ورناتتى. سونىمەن قاتار ول تىكەن سىمنان ۇلكەن شارباق تۇرعىزدى.

زاۋىتتىڭ سىرتىنداعى مىڭداعان ىزاعا بۋلىققان جۇمىسشى پيكەتكە شىققان سوڭ، فريك ولاردى جالاقىسى از جۇمىسشىلارعا اۋىستىرۋدى ۇيعاردى. زاۆود جانىندا ىزالى جۇمىسشىلاردىڭ ماسەلەسى شەشىلمەگەن كۇيى قالا بەردى. سوندىقتان فريك 300 پينكرەتونداردى جالداپ، جينالعان توبىرعا ايداپ سالدى.

الايدا، ەرەۋىلشىلەردىڭ دە پيستولەتتەرى، قارۋلارى، ديناميتتەرى جانە زەڭبىرەكتەرى بولعان ەكەن. ەكى جاقتان دا بىرنەشى ادام قازا بولدى، اسكەريلەر كەلىپ جەتكەنشە، ونداعان ادام جارالاندى.

وسىدان بىرنەشە اپتا وتكەن سوڭ بەلگىسىز ءبىر جىگىت فريكتىڭ كابينەتىنە باسا كوكتەپ كىرىپ، ونى موينىنان اتادى. ەكى رەت. الايدا، فريك ورنىنان تۇرىپ، قايتارما سوققى جاسايدى. پوليتسيا شابۋىلشىنى تۇتقىندايدى دا، فريك ءبىر اپتادان سوڭ جۇمىسىنا قايتا ورالادى. 2,5 مىڭ ادامدى جۇمىستان قۋىپ، قالعاندارىنىڭ جالاقىسىن ەكى ەسەگە دەيىن قىسقارتادى. ول 27 جىلدان سوڭ عانا قايتىس بولادى. مۇمكىن، الدەكىم ونىڭ جۇرەگىنە كوكتەرەكتىڭ قازىعىن قاداپ ۇلگەرگەن شىعار.

ۋيليام برايانت ي فرەنسيس مەي

بۇلار كىم ەدى؟

ۋيليام برايانت جانە فرەنسيس مەي «برايانت جانە مەي» سىرىڭكە فابريكاسىنىڭ قوجايىندارى بولعان. ۇزاق جىلدار بويى شىلىمقورلار ءوز قالتالارىندا برايانت پەن مەيدىڭ سىرىڭكەلەرىن ۇستاپ جۇرگەن. سونىمەن بىرگە بالالاردىڭ قاندارى مەن كوز جاستارىن ارقالاپ ءجۇردى.

ولار نەگە جامان بولدى؟

انگلياداعى ۆيكتورياندىق ءداۋىر بۇل قاباتتاسقان كوشەلەردە شومىلماعان، ەگەۋقۇيرىقتارمەن قورەكتەنەتىن، ايانىشتى اندەردى ايتىپ، بيلەپ جۇرەتىن بالالاردىڭ ۋاقىتى بولاتىن. سول ۋاقىتتاعى اۋىز تولتىرىپ ايتارلىقتاي قارسىلىققا يە بولعان جۇرەكسىز باسشى بولۋى ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك ەدى؟ مىنە، سىزدەرگە برايانت پەن مەيدىڭ ءادىسىن ۇسىنامىز.

بىرىنشىدەن، جۇمىسقا ءجاسوسپىرىم قىزداردى قابىلدادى. ولار وتە كوپ ەدى، وزگە امالدارى بولمايتىن جانە ولار باسشىلارىن قورعاسىن مۇرجالارمەن ۇرىپ تاستاي المايتىن. قىزدارعا كۇنىنە 12 ساعاتتان جۇمىس ىستەۋگە ماجبۇرلەپ، اپتاسىنا 4 شيللينگ (بۇگىنگى باعامداۋمەن 20 دوللار كولەمىندە) عانا تولەپ وتىرعان.

ىستەگەن جۇمىستارى جالاقىلارىنان كوپ بولسا دا، جالاقىلارى الاتىن تاماقتارىنان از بولسا دا، ولار وزدەرىنىڭ ءمورالدى رۋحتارىن تۇسىرمەدى، جۇمىس بەرۋشىلەر جۇمىسشىلاردىڭ ءتارتىپ بۇزعاندارى ءۇشىن ۇزاق سونار ايىپپۇل سالۋ ءتىزىمىن جاساپ قويدى. وندا اجەتحاناعا رۇقساتسىز بارماۋدان باستاپ اياقتاردىڭ لاستىعىنا دەيىن بارلىعى بولاتىن.

كەيدە برايانت پەن مەي وزگە سىرىڭكە فابريكالارى وتە كوپ تابىس تاباتىنىن بايقايتىن. مۇنىڭ سەبەبى نەدە بولۋى مۇمكىن؟ ارينە، جۇمىسشىلاردى وتە از قيناپ وتىرمىز دەپ ويلايدى! ولار سىرىڭكەنى تەز تۇتاناتىن، بارلىق جاعىنان ءقاۋىپسىز قىزىل فوسفوردان جاسايتىن. ودان بولەك اق فوسفور دا بولاتىن، بۇل ولارعا بارىنشا ارزان تۇسەتىن. ونىڭ باستى كەمشىلىگى - قولدانعاندا ادامنىڭ بەتىن اشىتىپ كۇيدىرۋ.

شىندىعىندا مۇنى «فوسفورلى جاق» دەپ اتادى. بۇل اۋرۋدىڭ سەبەبى ونىڭ ءتۇتىنىن ىشكە تىم ۇزاق جۇتۋدا ەدى. بۇل اۋرۋدىڭ بەلگىلەرى ىسىككە اكەپ سوعاتىن ءتىس اۋرۋلارى، ابستسەسستەن جانە قاتتى ىرىڭدەپ كەتۋ سالدارىنان تومەنگى جاق سۇيەك شىرۋىنەن باستالادى. سودان كەيىن جىلتىراپ، جاسىل تۇسكە ەنە باستايدى. مۇنىڭ ءبىر عانا ەمى - ادام قايتىس بولماي تۇرىپ، دەنە مۇشەسى جارامدى بولىپ تۇرعانىندا كەسىپ تاستاۋ كەرەك بولادى.

برايانت پەن مەي مۇنى ءبىلدى.

اق فوسفوردان جاسالعان سىرىڭكە مەن ونىمەن جۇمىس ىستەۋدىڭ جاعىمسىز اسەرلەرىن ونداعان جىلدار بويى بىلگەن. فابريكاداعى قىزداردىڭ كەيىپتەرىنىڭ سۇرىقسىزدانا باستاۋى - شىدامدىلىقتىڭ شەگىنە جەتىپ، كوتەرىلىسكە شىعۋعا اكەپ سوعادى. سول كەزدەگى ەڭبەك قايراتكەرلەرىنىڭ نازارىن وزدەرىنە اۋدارتىپ، ءوز قۇقىقتارىن قورعاپ شىعا الدى.

برايانت پەن ءمەيدىڭ كومپانياسى ۇزاق جىلدار بويى جۇمىس ىستەپ، ءوز قوجايىندارىنا كوپتەگەن تابىس اكەلدى.

ماكس بلانك پەن ايزەك حارريس

بۇلار كىم ەدى؟

ماكس بلانك پەن ايزەك حارريس «ترايانگل» تىگىن فابريكاسىنىڭ قوجايىندارى مەن باسقارۋشىلارى بولدى.

ولار نەگە جامان بولدى؟

بلانك پەن حارريس جۇمىسقا ارنايى تۇردە تەك قانا ايەلدەردى، جوعارىدا ايتىپ وتكەن جولداستار سەكىلدى جاستاۋ، كوبىندە ەشقايدا كەتە المايدى دەگەن ەميگرانت بوپ كەلگەن ايەلدەردى قابىلدايدى. ولارعا اپتاسىنا 6-7 دوللار (1909 -جىل ءۇشىن وتە از) عانا تولەپ، كەيدە جۇمىسشىلار جالاقىسىن كوتەرۋدى سۇراسا، باسقارۋشىلار بۇل «جىندىلاردى» باستارىنان ۇرعىزۋ ءۇشىن ادامدار جالدايتىن. جەڭىل ونەركاسىپ جۇمىسشىلارىنىڭ كاسىپوداعى وزگە جۇمىس بەرۋشىلەرمەن كەلىسىمگە وتىرعاندا، بلانك پەن حارريس بولسا قارسىلىق جاسادى. بۇعان قوسىمشا سىرتقا شىعاتىن باستى ەسىكتەردىڭ ءبىرىن وندىرىستىك ۇرلىقتى بولدىرماۋ ماقساتىندا جاۋىپ تاستايدى. كەنەتتەن ءورت شىققاندا نە بولاتىنىن ايتپاعاندا، مۇنى دا ماردىمسىز دەپ ساناۋعا بولار ەدى.

1911 -جىلدىڭ 25-ناۋرىزىندا ايتقانداي، ءورت شىقتى. ءبىر عانا شىعابەرىس تۇتىنگە تولىپ، وتقا ورانعانشا، كەيبىرەۋلەر شىعىپ ۇلگەردى. كەيبىرى كەنەتتەن قۇلاپ كەتكەن اپاتتىق ەسىكتەن شىعىپ ۇلگەرگەن. قالعاندارى جابۋلى ەسىكتىڭ ماڭىندا تۇزاققا تۇسكەندەي تىرىدەي جانىپ كەتە باردى. بارلىعى 146 ادام قازا بولدى. بۇل نيۋ-يورك تاريحىنداعى ەڭ سۇمدىق ءورت بولدى.

بلانك پەن ءحارريستى وسى قىلمىس ءۇشىن سوتتاعان بولاتىن. ولاردىڭ باقىتىنا وراي كۋاگەرلەرگە قاراعاندا ولاردىڭ اقشالارى كوپ بولاتىن. سوندىقتان دا ول ەكەۋى ماكس ستويەردى جالداپ، ول ءتىرى قالعانداردىڭ كۋالىكتەرىن جىرتىپ تاستايدى دا، ءورتتىڭ سەبەبى اشۋلى ەڭبەك كاسىپوداقتاردىڭ ۇيىمداستىرعانى دەپ كورسەتكەن. ال ەسىكتەردىڭ جابىق بولعانىن ەشكىم دە دالەلدەپ بەرە المايدى. ارينە، ەسىكتى جاپقان قۇلىپتاردى تابادى. ول شىن مانىسىندە جابىق بولعان. الايدا مۇنى كاسىپوداق جاساي الماس پا ەدى؟

بۇل بلانك پەن حارريسكە ىڭعايلى بولدى. 23 وتباسى «ترايانگل» فابريكاسىنداعى ءورت تۋرالى ءىس بويىنشا ۇتىپ شىقتى. ولاردىڭ ءارقايسىنا 75 دوللاردان، بۇل سول كەزدەگى 2 مىڭنان ءسال عانا از كولەمدە تولەدى، ال قوجايىندار ساقتاندىرۋ كومپانياسىنان 60 مىڭ العان بولاتىن...

گەنري لوەب

بۇل كىم ەدى؟

تەننەسي شتاتى، 1968-1971 -جىلدارداعى مەمفيس مەرى. 1971 -جىلدان بەرى جۇمىسسىز.

ول نەگە جامان بولدى؟

ۇلكەن قالالار نەگىزىندە قالا ورتالاعىندا نەشە ءتۇرلى سۋرەتتەر سالىپ تاستايتىن بەيداستۇرلى سەكسۋالدىق باعىتتاعى سۋرەتشىلەردىڭ سۋبمادەنيەتىنىڭ ارقاسىندا كوركەيىپ كەتەدى. ءتىزىم بويىنشا بۇدان كەيىن قالا كورسەتەتىن قىزمەت تۇرلەرى جۇرەدى. جانە دە قۇراما شتاتتاردىڭ قاپىرىق ءارى بىقسىپ كەتكەن وڭتۇستىگىندە كوشەلەردى قوقىستان تازارتۋ قىزمەتىندەي قاجەتتى قىزمەت ءتۇرى جوق. بۇنداي قالانىڭ مەرى، قانداي امالمەن بولسا دا، قوقىس شىعارۋشىلاردىڭ يگىلىگى ءۇشىن بارىن سالۋعا تىرىسادى دەپ ويلاپ قالۋىمىز مۇمكىن.

ءبىراق، وكىنىشكە وراي، 60-جىلدارى بۇلاي بولا قويمادى، اسىرەسە مەمفيستە. ونىڭ ۇستىنە اق ءناسىلدى باي مەر مەن قارا ءناسىلدى قوقىس تازارتۋشىلار بولعان كەزدە. قوقىس سالاتىن باكتار نەمەسە ۋرنالار جوق، ال «نەگرلەر جيناي سالادى» اتتى جۇيەگە سۇيەنگەن ادامدار ءارتۇرلى كەرەكسىز زاتتاردى بەيبەرەكەت لاقتىرا بەرەتىن قالادا ماردىمسىز اقىعا قوقىس جيناۋ جۇمىسىن اتقارۋ ءبىر باسقا دا، ءوزىنىڭ قاسكوي بولعانى سەبەپتى عانا باسسىزدىققا جول بەرگەن لوەب سىقىلدى اتقامىنەرگە جۇمىس ىستەۋ مۇلدەم باسقا نارسە.

جۇمىسشىلار اعاشتاردىڭ كولەڭكەسىندە تۇرۋعا بولمايتىن. تۇسكى اس-اۋقاتقا 15 مينۋت بەرىلەتىن. الايدا، ەڭ جامانى قوقىس تاسيتىن ماشينالار ەدى. ەسكى، اقاۋلى ماشينالار وتە سەنىمسىز بولىپ، جۇمىسشىلار بۇل جايىندا لوەبكە قايتا- قايتا ايتا بەردى. اقىر اياعىندا وسى بۇزىق ماشينالاردىڭ ءبىرى ەكى جۇمىسكەردى جانشىپ، ولاردى قوقىسپەن بىرگە تۋراپ، بولشەكتەپ تاستادى.

جۇمىسشىلار ەرەۋىلگە شىعىپ، قالالىق كەڭەس قالا باسشىلىعىنىڭ بۇل قام- قارەكەتتەرى ءتىپتى 60-جىلداردىڭ سوڭىنداعى وڭتۇستىك ستاندارتتارى بويىنشا دا دۇرىس ەمەس دەپ ۇيعاردى. ءبىراق لوەب كەڭەستىڭ ۇيعارىمىن كەرى قايتارىپ، دەمونسترانتتاردى كوزدەن جاس پارلاتاتىن گاز شاشىپ، تاراتىپ جىبەرۋ ءۇشىن پوليتسيانى جىبەردى. قوقىس شىعارۋشىلاردىڭ ەرەۋىلى ناق وسى ساتتە قالاعا ونداعان مىڭ نارازالىق بىلدىرۋشىلەرمەن بىرگە مارتين ليۋتەر كينگتى كەلتىرىپ، ازاماتتىق قۇقىقتاردى تالاپ ەتكەن ۇلتتىق قوزعالىستىڭ ىسىنە اينالدى. ال لوەب بولسا، اسكەري جاعداي جاريالاپ، ۇلتتىق گۆارديانىڭ 4 مىڭ ادامىن تارتتى.

كينگ 1968 -جىلعى ءساۋىردىڭ 3-ىندە قوقىس شىعارۋشىلارعا ارناپ ءسوز سويلەدى. ال ونىڭ ەرتەسى كۇنى ونى ءولتىرىپ كەتتى. كينگتىڭ ولىمىنەن سوڭ لوەب تە، قالا دا ايتەۋىر ەرەۋىلشىلەردىڭ تالاپتارىمەن كەلىسكەنىن ايتىپ وتۋگە ارزي ما ەكەن. سوسىن ولار ءوز ۋادەلەرىنەن تايىپ، لوەبتىڭ جەڭىلگەنىن مويىنداتۋ ءۇشىن تاعى ءبىر ەرەۋىلگە شىعامىز دەپ قورقىتۋىنا تۋرا كەلدى.


سوڭعى جاڭالىقتار